Kalite kavramını biri günlük hayatımızda diğeri üretim süreçlerinde olmak üzere iki farklı anlamda kullanıyoruz aslında. Günlük hayatta mümkün olan en iyi özelliklere sahip olanı tanımlamak için tercih ettiğimiz sözcük olarak kalite eksik ve eksik olduğu oranda da yanlış kullanılıyor. 

Çünkü kalitenin durumunu tespit edebilmek öncelikle ölçülebilirliğine bağlıdır. Dahası bir ürünü ölçebildiğimiz oranda kalitesi hakkında hüküm verebiliyoruz. Peki bu yeterli olabilir mi? Ölçünün kendisi de bir kıyas gerektirmez mi?

Öyleyse şu kıyas ile ölçü ve ölçülebilirlikten biraz bahsetmek gerekebilir. 

Kıyas belirlenmiş iki değer ister. Biri önümüzdeki ürün olduğuna göre diğeri ne olmalıdır. Ona da standart diyeceğiz. Standart bizim mihenk taşımış. İster kendinize bir gömlek alın, ister işletmenize hammadde veya yarı mamül. 

Kalite yargısı belirlenmiş standartlarla önümüzdeki ürünün karşılaştırılması sonucunda verilecek karara göre belirlenecektir. 

Soru içinde soru ile gitmek zorunda kalarak bir kez daha soruyorum. Bu standartları ne belirler. İşte en önemli nokta bu; İHTİYAÇLAR.

Kalite bir mal ya da hizmetin kullanıcının ihtiyaç ve isteklerine uygunluk derecesi olarak tanımlanabilir. Belirli ihtiyaçları karşılayabilme kabiliyetlerinin bir bütünü olarak tanımlanacak olan kalite kavramı üzerinde en çok odaklanılan konular arasında yer almaktadır. Ve kalite kavramı hiçbir zaman tek başına ele alınmaz. 

Örneğin günlük ihtiyaçlarımız için alış verişe çıktığımızı düşünelim, Bir ürünün kalitesi hakkında karar verdiğimiz anda bunu takip eden ilk düşünce ürünün fiyatıyla ilgilidir. Dolayısıyla kalite ve fiyat arasında ayrılmaz bir ilişki içinde düşünürüz alış veriş faaliyetlerimizi. 

Öyleyse kaliteli olan her ürün pahalı, pahalı olan her ürün kaliteli midir? Yukarıdaki kalite tanımını dikkate alarak cevaplamamız gereken bu soruya verilecek olan yanıt asla “Hayır” cevabını dışlamamalıdır. 

Ürünlerin pahasını belirleyen üretime harcanan emek, hammadde ve sabit sermaye giderleri olduğuna göre, pahalı bir mamul için bunların hepsinden çokça harcanması gerekiyor. Tam da burada bu kadar harcama sonucu elde edilen ürünün bizim ihtiyaçlarımıza ne kadar uygun olduğunun değerlendirmesine ihtiyaç vardır. Ancak bu değerlendirme sonucundadır ki ürünün kalitesi konusunda bir hüküm verebilelim. 

 Bu bakış açısına göre, pahalı kabul edilecek bir ürün ihtiyaçlarınızı karşılayamadığı ölçüde kalitesiz, buna karşılık daha uygun maliyetli bir başka ürün ihtiyaçlarınıza cevap verebildiği için kaliteli olarak tanımlanabilir. 

Burada standartları belirleyen sizin ihtiyaçlarınız olduğuna göre kaliteye karar vermesi gereken de genellikle siz olursunuz. 

Peki son bir soru ihtiyaçlar objektif midir ?…